Vrijdag, 15. November 2019

Jeugd met levenslange en levensbrede hulpvragen valt tussen wal en schip.

Jeugd met een beperking loopt bij aanvragen voor hulp binnen de Jeugdwet tegen te veel obstakels aan. Professionals herkennen en erkennen de problemen vaak niet. En ook op het gebied van het gesprek met ouders valt veel verbetering te halen.

Dat deze jeugd vastloopt in de jeugdhulp blijkt keer op keer uit onderzoek. Ook het net verschenen Significant-onderzoek ‘Levenslange en levensbrede zorg- en ondersteuningsvragen van jeugdigen en jongvolwassenen’ laat dit zien. Dit verdiepende onderzoek is gedaan in opdracht van het Ministerie van VWS. Aanleiding was het door ons en Ieder(in) opgestelde Zwartboek Jeugd. Jeugd met een beperking heeft een andere aanpak en een ander aanbod nodig.

Uitkomsten praktisch onderzoek.

‘De gemeente heeft een extern bureau ingeschakeld voor de nieuwe beoordeling, omdat ze het te complex vinden. Dit bureau zegt zelf niet gespecialiseerd te zijn in kinderen. Ze kunnen dus onmogelijk tot de kern van de hulpvraag komen.’

De onderzoekers hebben samen met zorgprofessionals, gemeenten en (vertegenwoordigers van) jeugdigen 6 knelpunten goed in kaart gebracht. Dit is gebeurd aan de hand van praktijkvoorbeelden.

De 6 knelpunten zijn:

1. Onvoldoende her- en erkenning bij professionals, die de inkoop en toegang tot zorg en/of ondersteuning regelen, over levenslange, levensbrede problematiek.

2. Ouders voelen zich niet altijd gezien als partner in het proces van het krijgen van zorg en/of ondersteuning.

3. Knelpunten rond het bepalen van de duur van zorg en ondersteuning.

4. Jeugdigen en ouders missen vervolg en duidelijkheid erover na het toegangsgesprek.

5. Ouders voelen zich ontmoedigd bij de aanvraag van zorg bij gemeenten, die geregeld wordt met een persoonsgebonden budget (pgb).

6. Onvoldoende mogelijkheden voor respijtzorg (vervangende zorg bijvoorbeeld tijdens schoolvakanties) en logeeropvang.

De belangrijkste aanbevelingen voor gemeenten zijn:

○ Zorg voor betere herkenning en erkenning van levenslange hulpvragen.

○ Neem meer ruimte voor het gesprek met ouders.

○ Durf af te wijken van bestaande kaders en procedures.

○ Maak gebruik van meerdere experts bij ingewikkelde hulpvragen en kom gezamenlijk tot een besluit.

○ Geef beschikkingen van langer dan 1 jaar af.

○ Combineer aanvragen van kinderen binnen een gezin.

○ Communiceer duidelijk wat afspraken na het gesprek zijn en onderbouw gemaakte keuzes.

○ Volg het stappenplan dat is ontwikkeld bij de aanvraag voor hulp.

○ Stel de hulpvraag vast en dan pas de manier van financieren (zorg in natura of pgb).

○ Houd bij een keuze voor pgb rekening met wie de best passende zorg en/of ondersteuning kan bieden. Dit kan een professional zijn, maar ook iemand uit het eigen netwerk.

○ Wees op de hoogte van het pgb en vertel hulpvragers wat het inhoudt.

Minister Hugo de Jonge van VWS heeft aan de Kamer laten weten de aanbevelingen over te nemen. Die kunnen worden uitgevoerd binnen bestaande en nieuwe actieplannen. Zo verwijst hij naar de brief over langdurig beschikken in de Wmo en geeft hiermee aan dat het binnen de Jeugdwet ook zo moet gaan.

Acties.

Wij blijven opkomen voor deze groep jeugd en hun ouders. Samen met Ieder(in) pleiten wij voor een aparte afslag bij de aanvraag voor zorg en/of ondersteuning voor jeugd met een beperking en hun ouders. Daar moet kennis zijn van wat deze gezinnen nodig hebben om zich te kunnen redden.

De behoefte van een gezin met een kind met meervoudige beperkingen is toch echt anders dan die van een gezin waarin bijvoorbeeld sprake is van signalen van huiselijk geweld. We vragen de Kamer in een brief dit aan de orde te stellen tijdens het overleg met de minister op 18 november 2019.

Documenten:

◘ Rapport onderzoek Significant